DOPİNGLE MÜCADELE TALİMATI 28 Mart 2025, 21:38

TÜRKİYE YÜZME FEDERASYONU DOPİNGLE MÜCADELE TALİMATI
1. BÖLÜM – GENEL HÜKÜMLER
Amaç
Madde 1-Bu talimatın amacı sporun ve sporcu sağlığının korunması, beden ve moral eğitiminin uluslararası anlayış içinde yapılması, sporda doping kullanımının ortadan kaldırılması için dopingle mücadelenin esas ve usullerini belirlemektir.
Kapsam
Madde 2-Bu Talimat, Yüzme sporunda lisanslı sporcu, teknik direktör, antrenör, çalıştırıcı, tıp doktoru, eczacı, veteriner hekim, fizyoterapist, beslenme uzmanı, masör ve sporda dopingle ilgili kişi, kurum ve kuruluşları kapsar.
Dayanak
Madde 3-Bu Talimat, 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile bu Kanunda değişiklik yapan 3703 sayılı Kanun ve 3885 sayılı Avrupa Konseyi Dopingle Mücadele Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4-Bu talimatta geçen:
Genel Müdürlük: Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünü,
Daire Başkanlığı: Genel Müdürlük Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığını,
Merkez: Hacettepe Üniversitesi bünyesinde kurulmuş bulunan Türkiye Doping Kontrol Merkezi Laboratuvarını,
Federasyon: Türkiye Yüzme Federasyonunu,
Başkan: Türkiye Yüzme Federasyonu Başkanını,
Sporda Doping: Sporculara farmakolojik sınıflama içinde yer alan doping maddelerinin verilmesini ve doping metotları uygulamasını veya bu maddeler ve metotların sporcular tarafından kullanılmasını,
Bağımsız Numune Alma Görevlileri: Türkiye Yüzme Federasyonunun talebi üzerine sporculardan doping kontrolü için gerekli numuneyi almak üzere Türkiye Doping Kontrol Merkezi tarafından görevin gereğine göre görevlendirilen “Bağımsız Numune Alma Görevlisi” kurslarından geçirilmiş sertifikalı tıp doktorunu, eczacıyı, veteriner hekimi,
İlgili Diğer Kuruluş : Diğer Kurum ve Kuruluşları,
ifade eder.
2. BÖLÜM – ESAS HÜKÜMLER
Doping Kontrolü Yapmaya Yetkili Kuruluş, Yetki ve Sorumluluğu
Madde 5- Yurtiçinde Türkiye Yüzme Federasyonu tarafından düzenlenen her türlü spor faaliyetlerinde, numune alınması bağımsız numune alma görevlilerince yerine getirilir. Analiz yapma yetkisi Merkez Laboratuarına aittir. Doping Kontrol talepleri Federasyon tarafından Merkeze yazılı olarak intikal ettirilir.
Üniversite analizleri WADA’ nın son sirkülerine ve ISO 17025 standartlarına göre Merkezde yaptırılır.
Federasyon tarafından gönderilen doping kontrol numunelerinde güncel WADA listesinde bulunan yasaklı maddelerin dışındaki hiçbir madde analizi yapılmaz.
Merkez, analiz sonuçlarını numune Merkeze ulaştıktan sonraki en geç on (10) gün içinde Federasyona gizli kaydı ile iadeli-taahhütlü posta veya kargo yoluyla yazılı olarak bir rapor halinde bildirir. Zorunlu hallerde bu süre nedeni önceden bildirilmek şartı ile değiştirilir. Sadece pozitif sonuçlar aynı zamanda WADA’ ya ve Uluslar arası Yüzme Federasyonuna(FINA) bildirilir.
Analiz sonuç raporunda en az aşağıdaki bilgiler bulunur:
a) Doping kontrol numunesinin kodu,
b) Doping kontrolünün cinsi (Karşılaşma, yarışma dışı vs.),
c) Örneğin cinsi (idrar, kan),
ç) Sporcunun cinsiyeti,
d) Numune alım tarihi,
e) Örneğin Merkeze giriş tarihi,
f) Analiz tarihi,
g) Analiz sonucu,
ğ) Raporun tarih ve numarası,
h) Yetkili kişinin adı, soyadı, unvanı ve imzası.
Merkez WADA tarafından yasaklı maddeler için kabul edilen sınır değerlerin üzerindeki miktarları bildirir.
WADA Laboratuvarlar için Uluslar arası Standartlara göre ‘‘B’’ numunesinin analizi, ‘‘A’’ örneğini analiz eden teknisyen dışındaki bir görevli tarafından yapılır.
Merkez ve Merkez bünyesinde çalışan görevliler üçüncü şahıslara (Sporcu, sporcunun kulübü, medya vs.) analiz ile ilgili kesinlikle bilgi vermeyecektir.
Merkez, doping analiz sonucunun negatif veya pozitif olarak Federasyona bildirilmesinden itibaren ‘‘A’’ ve ‘‘B’’ numuneleri en az üç (3) ay süre ile uygun koşullarda saklanır. Merkez gerekli saklama sürelerini dolduran doping analiz numunelerine WADA ve ISO 17025 kuralları içerisinde imha eder.
Doping kontrol numuneleri taşıma zinciri formu ve tıbbi bilgileri (T/E oranı, steroid profili gibi) içeren negatif numunelerin analitik sonuçları güvenli bir depoda iki (2) yıl saklanır.
Pozitif olarak rapor edilen numunelerin kayıtları ve analitik sonuçların ham verileri ise güvenli bir depoda beş (5) yıl saklanır.
Bağımsız Numune Alma Görevlileri
Madde 6- Türkiye Yüzme Federasyonunun talebi üzerine sporculardan doping kontrolü için gerekli numuneyi almak üzere Türkiye Doping Kontrol Merkezi tarafından görevin gereğine göre görevlendirilen Bağımsız Numune Alma Görevlileri kurslarından geçirilmiş, sertifikalı Tıp Doktoru, Eczacı, Kimyager, Veteriner Hekim ve Biyologlar görev yaparlar.
Doping Kontrol Talebi, Doping Kontrolü İçin Numune Alma Zorunluluğu ve Doping Kontrolünün Takibi
Madde 7- Türkiye Yüzme Federasyonunun lisanslı sporcularından ön duyuru yapılmaksızın “yarışma içi” ve “yarışma dışı” olmak üzere Federasyonun talep sayısına göre numune alınır. Doping kontrolüne alınan sporcular birer “Doping Kontrol Kimlik Kartı” tutulur. Bir yıl içinde alınacak numune sayısının artırılması veya azaltılmasında Federasyon yetkilidir.
Doping Kontrolü İçin Numune Verme Zorunluluğu
Madde 8- Sporcular, resmi talep halinde bağımsız numune alma görevlilerine doping kontrolü amacıyla numune verilmesini sağlamak zorundadırlar.
Numune vermekten her ne sebeple olursa olsun imtina eden sporcular dopingli kabul edilirler ve sporcular ile sorumluları haklarında Disiplin talimatı hükümlerine göre işlem yapılır.
Numune Alma Esas ve Usulleri
Madde 9- Federasyon tarafından istenilen doping kontrol talepleri Türkiye Doping Kontrol Merkezine intikal ettirilir. Federasyon başkanı tarafından onaylanmış listede yer alan bağımsız numune alma görevlileri arasından yeterli sayıda eleman Doping merkezi tarafından, istenilen spor müsabakası/kampı için görevlendirilir.
Numune alma işlemi sporcunun bağlı bulunduğu Federasyon, kulüp veya ilgili kuruluşun yönetim kurulu kararı ile verilmiş yetki belgesi bulunan temsilcileri ile numune alma görevlileri huzurunda Doping merkezi tarafından tespit edilen esas ve usullere göre yapılır.
Numunedeki kod numarasının hangi sporcuya ait olduğu gizli olup, yetkililer ve ilgili sporcu dışında hiç kimseye bilgi verilemez ve bu konuda açıklama yapılamaz. Aksi davranışlarda bulunanlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu konudaki amir hükümlerine göre işlem yapılır.
Doping Kontrol Sonucuna İtiraz
Madde 10- Doping kontrolü için alınan numunenin analiz sonucu pozitif (+) çıkan sporcu Federasyona veya bağlı bulunduğu kuruluşların başkanlıkları kanalıyla neticeye itiraz edebilirler. İtirazlar Doping merkezine intikal ettirilir. Merkez tarafından uluslar arası kurallara uygun olarak gerekli işlemler yapılarak sonuç ilgililere Federasyon kanalıyla bildirilir.
Merkez akredite olana kadar alınan numunenin (A) numunesini analiz eder. Bu analiz sonucuna Federasyon, kulüp veya sporcu tarafından herhangi bir itiraz yapıldığı takdirde, itiraz eden tarafından analiz ücretinin yatırılması kaydı ile (B) numunesini akredite edilmiş bir laboratuvara göndererek analizini sağlar.
Doping Kontrol İşlemleri İçin Yatırılması Gerekli Ücretler
Madde 11- Doping kontrolü için alınan numunenin analiz ücreti Uluslararası Olimpiyat Komitesinin (IOC) belirlediği analiz ücretine paralel olarak her yıl Doping Kontrol Merkezi veya Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce belirlenir.
Federasyon, kulüpler ve sporla ilgili diğer kurum ve kuruluşlardan doping kontrolü için alınan/gönderilen duyurusuz veya duyurulu doping kontrol numunelerinin analiz ücretleri Dopingle Mücadele Vakfının Banka’da açacağı hesaba yatırılır.
Federasyonun Yetki ve Sorumluluğu
Madde 12- Federasyon sporcu sağlığını korumak amacıyla, sporun bilimsel eğitim ilke ve prensiplerine uygun olarak, sporcularını dopingle mücadele konusunda bilgilendirmek ve dopingden korumak ve Federasyonun talebi halinde Merkez tarafından kurulacak doping kontrol istasyonlarında sporcuların ihtiyaçları için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.
Federasyon bir yıl boyunca” yarışma içi” ve “yarışma dışı” alınacak doping kontrol numunelerinin analiz ücretlerini karşılamak amacıyla her yıl bütçesinde yeterli miktarda ödenek ayırır.
Numunelerin laboratuara tesliminden sonra analiz sonuçlarının alınması için gerekli 10 gün göz önüne alınarak yarışma veya yarışma dışında numune alım programı yapmaktan sorumlu olur.
Doping Kontrol numuneleri, sertifikalı Bağımsız Doping Numunesi Alım Görevlileri tarafından WADA standartlarına uygun olarak alınır.
Doping kontrol numune kapları, WADA tarafından kabul edilen tipte olur.
Sporculardan alınacak olan doping kontrol numuneleri her bir sporcu için ‘‘A’’ ve ‘‘B’’ numunelerinden oluşacak ve aynı sporcuya ait ‘‘A’’ ve ‘‘B’’ numune kaplarının üzerinde aynı kod numarası bulunur.
Alınan doping kontrol numuneleri WADA kurallarına uygun olarak depolanacak ve güvenlik zinciri içerisinde Merkeze taşınır.
Doping kontrol numuneleri ile birlikte o örneğe ait Doping Kontrol Laboratuvar Formu da Merkeze gönderilir. Merkeze gönderilecek Doping Kontrol Laboratuvar Formlarında, numune alım tarihi ve saati, sporcunun cinsiyeti, toplam idrar hacmi, idrarın özgül ağırlığı ve pH’ sı, ‘‘A’’ve ‘‘B’’ şişelerinin kodları bulunur. Form üzerinde sporcunun son üç gün (yetmiş iki saat) içerisinde aldığı ilaç ve varsa takip edilen tedavi belirlenir. Sporcunun kimliğini belirten isim, kulüp adı gibi bilgiler bulunur.
Merkezde yapılacak numune giriş kontrol işlemlerini, numune analizini ve sonrasında verilecek analiz raporunu etkileyebilecek herhangi bir sorun saptandığında Federasyon Merkez yetkilileri tarafından bilgilendirilecek ve Federasyonun bu sorunla ilgili verdiği yazılı onaylı kararına göre işlem yapılır.
WADA kurallarına göre, ‘‘A’’ numunesinin sonucunun Federasyona bildirilmesinden itibaren otuz (30) gün içerisinde ‘‘B’’ numunesinin, sporcu veya bir vekili gözetiminde açılıp analizinin bitmesi ve sonuç raporunun gönderilmiş olması gerekir.
Bu nedenle ‘‘B’’ numunesi analizi için Federasyonun 30 günlük süre dolmadan Merkeze başvuru yapması gerekmektedir. ‘‘B’’ numunesinin açılması ve analizi sırasında en az bir Kurul üyesi ve/veya en az bir Federasyon temsilcisi hazır bulunur. ‘‘B’’ örneğine itiraz vaki olduğunda WADA Laboratuvarlar için Uluslar arası Standartlara göre işlem yapılır.
Dopingle Mücadelede Eğitim ve Bilgilendirme
Madde 13- Merkez ilgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyon ve işbirliği içinde, dopingin insan sağlığına verdiği zararlar, sporda gözetilmesi gereken ahlaki/etik değerlerde yapacağı çöküntüler konusunda eğitim programları, toplantıları düzenler, yayınlar, araştırmalar yapar ve bilgilendirme kampanyaları geliştirir.
Yasaklanmış Doping Maddeleri ve Metotlarının Listelerinin Düzenlenmesi
Madde 14- Avrupa Konseyi Anti-doping Konvansiyonu ve Uluslar arası Olimpiyat Komitesi tarafından yayınlanmış olan yasaklanmış ilaç sınıfları ve yöntemleri listesiyle ilgili olarak her sene yapılan yeni düzenlemeler Federasyon tarafından ilgili tüm kuruluşlara duyurulur.
Cezai Müeyyideler
Madde 15- Doping kontrolü için alınmış olan numunenin analiz sonucunun pozitif (+) olması halinde Yüzme lisansını taşıyan sporcuların bağlı bulundukları üst kuruluş durumundaki Uluslararası Federasyonlar ve Federasyon disiplin talimatı hükümleri uyarınca, analiz sonucunda bulunan ilaç cinsine göre öngörülen cezai hükümler aynen uygulanır.
Görevlilerin Yetki Ve Sorumlulukları
Madde 16- Federasyonca görevlendirilen elemanlar Sporcu, Masör, Doktor, Antrenör ve İdareciler de Doping yapmaya elverişli ilaçların bulunup bulunmadığını kontrol ederler.
Kontrol neticesinde üzerlerinde, odalarında veya dolaplarında doping yapmaya elverişli ilaç bulunanlar hakkında Disiplin Talimatı hükümleri uygulanır.
Görevlilerin aramalarına mani olan veya arattırmaktan imtina edenler hakkında Disiplin Talimatı hükümleri uygulanır.
İşbirliği
Madde 17-Doping yapmaya elverişli yasaklanmış ilaçların yurtiçinde veya yurtdışında yapılacak seyahatlerde Sporcu, Masör, Doktor, Antrenör ve İdarecilerin üzerlerinde taşınmaması için Federasyon konu ile ilgili kuruluşlarla işbirliği yapar.
3. BÖLÜM – DİĞER HÜKÜMLER
Diğer Hususlar
Madde 18- Bu talimatta bulunmayan hususlarla ilgili olarak 3885 sayılı Kanunla onaylanmış bulunan “Avrupa Konseyi Dopingle Mücadele Sözleşmesi” hükümlerine göre işlem yapılır.
Yürürlük
Madde 19- Bu talimat, Türkiye Yüzme Federasyonu ve Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü resmî internet sitelerinde yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 20- Bu Talimatı Türkiye Yüzme Federasyonu Başkanı yürütür.